Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Nông nghiệp, Thủy sản và Lâm nghiệp Australia (DAFF) đã chính thức ban hành “Báo cáo cuối cùng về yêu cầu an toàn sinh học đối với quả bưởi tươi nhập khẩu từ Việt Nam”. Báo cáo này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quá trình đàm phán kéo dài nhiều năm giữa hai bên.
Theo kế hoạch, sau khi báo cáo được công bố, phía Australia sẽ tiến hành các bước xác minh cuối cùng với Việt Nam để đảm bảo năng lực triển khai các biện pháp kiểm dịch. Việc hoàn thiện báo cáo này không chỉ đánh dấu bước tiến trong đàm phán mở cửa thị trường mà còn thể hiện năng lực ngày càng được cải thiện của lĩnh vực trồng trọt, bảo vệ thực vật Việt Nam trong việc đáp ứng các yêu cầu cao về an toàn sinh học quốc tế. Bên cạnh đó, việc Australia công nhận khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn sinh học của Việt Nam, mở ra cơ hội lớn cho sản phẩm bưởi.

Hoàn tất những bước cuối cùng để xuất khẩu quả bưởi Việt Nam sang Australia. Ảnh: Internet
Báo cáo cho thấy Australia đã hoàn tất đánh giá rủi ro với toàn bộ quy trình sản xuất, thu hoạch, xử lý sau thu hoạch và vận chuyển quả bưởi từ vùng sản xuất thương mại ở Việt Nam. Qua phân tích, DAFF xác định có 19 sinh vật gây hại cần biện pháp quản lý rủi ro để đảm bảo an toàn sinh học. Trong số này, đáng chú ý có rầy chổng cánh châu Á (Diaphorina citri), ruồi đục quả phương Đông (Bactrocera dorsalis), rệp sáp và nhện đỏ là những loài đã từng gây ảnh hưởng tới sản phẩm cây có múi của nhiều quốc gia.
Để đáp ứng yêu cầu bảo vệ hệ sinh thái và nền nông nghiệp bản địa, Australia đề xuất các biện pháp kiểm soát bao gồm: vùng trồng hoặc cơ sở sản xuất được công nhận không có dịch hại (PFA), xử lý bằng chiếu xạ hoặc Methyl bromide và kiểm tra trực quan trước khi xuất khẩu.
Với bệnh loét cam (Citrus canker), phía Australia yêu cầu áp dụng "Hệ thống tiếp cận", bao gồm chuỗi biện pháp tổng hợp từ vườn trồng đến xử lý sau thu hoạch.
Đáng chú ý, cơ quan kiểm dịch Australia nhấn mạnh 3 loài sinh vật trong danh sách trên như nhện đỏ và rệp sáp là đối tượng kiểm dịch vùng tại Tây Australia. Do đó, dù được nhập khẩu vào Australia, các sản phẩm bưởi vẫn cần tuân thủ thêm quy định riêng khi vận chuyển giữa các bang.
Báo cáo của DAFF cũng cho thấy tính minh bạch trong quá trình đánh giá khi đã tham vấn ý kiến từ 7 tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước, đảm bảo các thông tin được cập nhật, phản ánh đúng thực tế sản xuất và kiểm soát dịch hại tại Việt Nam.
Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam Ngô Xuân Nam đánh giá cao việc Australia công nhận khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn sinh học của Việt Nam. Theo ông Nam, đây là bước tiến trong quá trình đàm phán mở cửa thị trường, đồng thời khẳng định năng lực của ngành trồng trọt và bảo vệ thực vật Việt Nam.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, diện tích trồng bưởi cả nước đã tăng gấp đôi trong 5 năm qua, từ 50.000 ha năm 2015 lên hơn 100.000 ha, sản lượng đạt gần 1 triệu tấn, chủ yếu tập trung ở Đồng bằng sông Cửu Long, Đồng bằng sông Hồng và vùng Trung du miền núi phía Bắc.
Các giống bưởi như Năm Roi, Da Xanh, Diễn, Tân Lạc... hiện được xuất khẩu sang nhiều thị trường có yêu cầu kỹ thuật cao như Hoa Kỳ, EU, Canada và Nhật Bản. Tuy nhiên, khối lượng xuất khẩu còn khiêm tốn, khoảng 5.000 tấn/năm, chủ yếu do hạn chế về quy chuẩn kỹ thuật và công nghệ bảo quản sau thu hoạch. Với việc mở cửa thị trường Australia, quả bưởi Việt Nam sẽ có thêm cơ hội tăng trưởng bền vững, thúc đẩy ngành hàng trái cây nâng cao kim ngạch xuất khẩu.