UBND TP Hà Nội vừa thông báo lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn, thực hiện theo Điều 28 Luật Thủ đô.
Vùng phát thải thấp (LEZ) là khu vực giới hạn trong thành phố, nơi có mức độ ô nhiễm không khí cao. Phương tiện giao thông hoạt động ở vùng này phải đáp ứng tiêu chuẩn phát thải nghiêm ngặt. Phương tiện không đạt tiêu chuẩn sẽ bị hạn chế hoặc phải trả phí.
Theo UBND TP Hà Nội, dự thảo quy định về vùng phát thải thấp cơ bản giữ nguyên nội dung Nghị quyết 47 năm 2024 của HĐND thành phố, chỉ điều chỉnh lộ trình và phạm vi để phù hợp với Chỉ thị 20 của Thủ tướng về các giải pháp cấp bách xử lý ô nhiễm môi trường.
Nghị quyết 47 quy định giai đoạn 2025-2030 Hà Nội thí điểm LEZ tại một số khu vực quận Hoàn Kiếm, Ba Đình cũ; từ năm 2031 trở đi mới mở rộng ra các địa bàn khác.
Hà Nội lấy ý kiến người dân về vùng phát thải thấp. Ảnh: Internet
Dự thảo mới đưa ra lộ trình sớm hơn 5 năm, phạm vi rộng hơn. Từ ngày 1/7/2026, Hà Nội thực hiện vùng phát thải thấp trong vành đai 1; từ ngày 1/1/2028 mở rộng tới vành đai 2 và từ ngày 1/1/2030 mở rộng tới vành đai 3 và khuyến khích các xã phường khác lập vùng phát thải thấp.
Từ năm 2031 trở đi, các khu vực trên địa bàn có một trong các tiêu chí quy định tại Điều 4 Nghị quyết phải thực hiện vùng phát thải thấp. Điều 4 đưa ra ba tiêu chí xác định vùng phát thải thấp.
Thứ nhất là thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt và vùng hạn chế phát thải được xác định tại Quy hoạch Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Đó là các khu dân cư tập trung tại 12 quận cũ: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hoàng Mai, Tây Hồ, Long Biên, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Đông.
Thứ hai là khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông từ mức độ D đến F theo TCVN 13592:2022 đường đô thị - yêu cầu thiết kế. Theo tiêu chuẩn này, mức phục vụ (LOS) là thước đo về chất lượng vận hành của dòng giao thông mà người điều khiển phương tiện và hành khách nhận biết được.
Mức phục vụ được chia làm 6, theo thứ tự từ cao xuống thấp, được ký hiệu là A, B, C, D, E, F. Mức A là phương tiện giao thông lưu thông tốt, mức B có lượng xe lưu thông trên đường cao hơn, mức E phương tiện bắt đầu ùn ứ và mức F là tắc đường.
Thứ ba là chất lượng không khí trung bình năm đánh giá tối thiểu một năm gần nhất không đạt Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng không khí hiện hành với các thông số chính: SO2, NO2, tổng bụi lơ lửng (TSP), bụi PM10, bụi PM2.5.
Theo dự thảo, trong vùng phát thải thấp (LEZ), Hà Nội sẽ cấm xe tải hạng nặng chạy dầu diesel, cấm xe mô tô và xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Ô tô không đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4 sẽ bị hạn chế hoặc cấm lưu thông theo khung giờ, thời điểm hoặc khu vực.
UBND TP Hà Nội cũng sẽ đề xuất áp dụng phí, lệ phí đối với phương tiện phát thải cao hoặc không khuyến khích lưu thông trong vùng LEZ. Cùng với đó, UBND TP Hà Nội sẽ nghiên cứu chính sách hỗ trợ người sinh sống và làm việc trong vùng phát thải thấp, các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch, phương tiện giao thông không phát thải.
Dự thảo nghị quyết dự kiến trình HĐND TP xem xét tại kỳ họp cuối năm 2025 và có hiệu lực từ năm 2026.
Theo thống kê, đến hết năm 2024, Hà Nội có trên 9,2 triệu phương tiện đang hoạt động. Trong đó thành phố đang quản lý 1,1 triệu ô tô và hơn 6,9 triệu xe máy. Ngoài ra, còn khoảng 1,2 triệu ô tô, xe máy cá nhân từ các tỉnh, thành phố khác lưu thông trên địa bàn.
