Sáng 30/5, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) tổ chức hội nghị Xúc tiến thương mại với các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài tháng 5 năm 2025. Tại hội nghị, đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp và Thương vụ đã cùng nhau lắng nghe và thảo luận về các vấn đề liên quan đến khó khăn, cơ hội và thách thức của ngành dệt may - da giày trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động.
Chia sẻ tại hội nghị, ông Trương Văn Cẩm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS) - cho biết, ngành dệt may Việt Nam đang ghi nhận nhiều tín hiệu phục hồi tích cực sau giai đoạn chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh và suy giảm đơn hàng toàn cầu.
Theo số liệu từ VITAS, trong 5 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu dệt may đạt 17,58 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024. Ở chiều nhập khẩu, ngành đạt giá trị 10,63 tỷ USD, tăng 4,7%. Nhờ vậy, toàn ngành ghi nhận mức xuất siêu 6,95 tỷ USD - một kết quả khả quan, phản ánh năng lực phục hồi và thích ứng của doanh nghiệp dệt may Việt Nam.
Hiện nay, ngành dệt may sử dụng khoảng 1,8 triệu lao động - phần lớn đến từ các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Không chỉ đóng góp lớn vào kim ngạch xuất khẩu, ngành còn giữ vai trò quan trọng trong đảm bảo an sinh xã hội và ổn định kinh tế - xã hội tại nhiều địa phương trên cả nước.
Tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may 5 tháng đầu năm 2025 đạt 17,58 tỷ USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm trước. Ảnh: Internet
Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu phục hồi tích cực, ngành dệt may Việt Nam cũng đang đối mặt với những thách thức trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Từ dịch bệnh, căng thẳng địa chính trị tại một số khu vực đến những biến động khó lường của kinh tế thế giới – tất cả đang tạo ra áp lực lớn đối với năng lực cạnh tranh, duy trì đơn hàng và đảm bảo chuỗi cung ứng nguyên liệu ổn định.
Không chỉ chịu sức ép từ bên ngoài, ngành còn đứng trước yêu cầu chuyển đổi mạnh mẽ từ bên trong. Việt Nam đã đưa ra cam kết mạnh mẽ tại Hội nghị COP26, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050.
Điều này đòi hỏi ngành dệt may – một trong những ngành tiêu thụ năng lượng và phát thải lớn – phải khẩn trương chuyển đổi theo hướng phát triển bền vững: đầu tư vào nguyên phụ liệu thân thiện với môi trường, xây dựng chuỗi cung ứng xanh, đẩy mạnh mô hình kinh tế tuần hoàn và tiến tới tự chủ nguyên liệu. Đây cũng là điều kiện tiên quyết để tận dụng các ưu đãi thuế quan trong khuôn khổ các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới mà Việt Nam là thành viên.
Trong bối cảnh đó, việc đa dạng hóa thị trường xuất nhập khẩu không chỉ là một xu hướng phát triển tất yếu, mà đã trở thành điều kiện sống còn đối với ngành dệt may Việt Nam. Chỉ khi chủ động mở rộng thị trường, tìm kiếm đối tác mới, đồng thời nâng cao hàm lượng giá trị gia tăng và yếu tố “xanh” trong sản phẩm, doanh nghiệp Việt mới có thể giữ vững vị thế trên bản đồ dệt may toàn cầu.
Để hỗ trợ doanh nghiệp thực thi các giải pháp trên, đại diện Hiệp hội dệt may Việt Nam kiến nghị Bộ Công Thương tiếp tục đàm phán để duy trì mức thuế hợp lý tại thị trường Mỹ, thị trường xuất khẩu dệt may lớn nhất của Việt Nam. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ đàm phán FTA ASEAN - Canada, kiến nghị nới lỏng quy định xuất xứ với Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU), nhằm giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa ưu đãi thuế quan.
Đặc biệt, ngành dệt may đang rất cần những khu công nghiệp chuyên biệt cho dệt nhuộm như định hướng trong chiến lược 1643. Đây sẽ là hạ tầng then chốt để thu hút đầu tư vào sản xuất nguyên phụ liệu trong nước, từ đó gia tăng tỷ lệ nội địa hóa, yếu tố then chốt để doanh nghiệp không bị lệ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu.
Không chỉ vậy, các Thương vụ cũng cần hỗ trợ thông tin về đối thủ cạnh tranh như Bangladesh, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ hay Indonesia từ mức lương, thuế, logistics đến chính sách ưu đãi đầu tư cũng cần được cập nhật để giúp doanh nghiệp Việt Nam điều chỉnh chiến lược cạnh tranh hợp lý.
